Onderstempelen
(Support, prop)Tijdelijk ondersteunen van bekistingen of bouwdelen. Vaak bouwdelen die aan- of opgestort worden.
Nadere omschrijving
Soms moet een bouwdeel tijdelijk worden ondersteund. In de praktijk gebeurt dat met een zogenoemd stempel. Bijvoorbeeld bij het maken van in het werk gestorte vloeren op een bekisting en bij breedplaatvloeren. Tijdens het aanbrengen van de bekisting of breedplaat en daarna, tijdens het storten en verharden van betonnen druklaag, is de vloer onderstempeld. Ook bij veranderingen aan een constructie, bijvoorbeeld verwijderen van wanden of aanbrengen van sparingen, kan een tijdelijke onderstempeling nodig zijn.
Doorstempelen
In het algemeen dienen bij de bouw van hogere gebouwen de vloeren zodanig te worden onderstempeld dat het eigen gewicht en de stortbelasting door twee of drie onderliggende vloeren gedragen kan worden. Dit wordt "doorstempelen" genoemd. Het juiste aantal en de juiste wijze van onderstempelen moet door berekening worden bepaald.
Herstempelen
Bij "herstempelen" worden de stempels gelost en daarna weer aangedraaid. (met noem dit ook wel het "laten schrikken" van de stempels). Hierdoor neemt de belasting op de stempels af en wordt overbelasting op de stempels en de onderliggende vloeren voorkomen.
Het moment waarop de vloer voldoende sterkte heeft ontwikkeld is vooral afhankelijk van de verhardingstemperatuur en de betonsamenstelling. In het algemeen kan de vereiste druksterkte om te kunnen ontkisten kan al na 3 dagen worden bereikt. De vereiste minimale sterkte wordt vastgesteld door de constructeur. Indien de constructeur geen (hogere) sterkte heeft vastgelegd wordt in de praktijk vaak een sterkte van 14 N/mm2 aangehouden (volgens de inmiddels vervallen nen 6722 -VBU).
Normen/aanbevelingen/literatuur
NEN-EN 206, Beton + NEN 8005, Nederlandse invulling van NEN-EN 206, Beton (€)
NEN-EN 1992 Eurocode 2, Ontwerp en berekening van betonconstructies (€)
NEN-EN 13670, Het vervaardigen van betonconstructies en NEN 8670 Ontw. nl, Aanvullende voorschriften bij NEN-EN 13670 (€)
NEN-EN 12620, Toeslagmateriaal voor beton (€)
NEN 5905, Nederlandse invulling van NEN-EN 12620, Toeslagmateriaal voor beton (€)
NEN 5970, Bepaling van de druksterkteontwikkeling van jong beton op basis van de gewogen rijpheid (€)
Website Betonhuis, Breedplaatvloeren - Bekistingsplaatvloer
Betonhuis Betonmortel, Betonbouwgids 2020
Stubeco-rapport A06, Doorstempeling vloeren