Stelmortel

(joint mortar)

Mengsel van bindmiddel(len), toeslagstoffen, water en eventueel hulpstoffen

Achteraf ondersabelen (foto: Bruil)
Achteraf ondersabelen (foto: Bruil)

Nadere omschrijving

Stelmortels worden gebruikt in geprefabriceerde betonconstructies. Ze zijn bedoeld voor het overdragen van krachten tussen elementen en kunnen worden aangebracht door ondergieten. ondersabelen, onderpompen, injecteren en plaatsen in een specie-bed.

De stelmortels voor genoemde toepassingen moeten krimparm zijn en voldoen aan de eisen die in cur-aanbeveling 24 ‘Krimparme cementgebonden mortels’ zijn gesteld aan gietmortel, troffelmortel of ondersabelingsmortel. In deze CUR-Aanbeveling zijn de verschillende mortelsoorten, morteltypen en sterkteklassen beschreven.

Bij ondersabelen wordt achteraf de ruimte tussen een prefab onderdeel of een machine opgevuld met een mortel. Van oorsprong is de term ondersabelen gekoppeld aan een aardvochtig mengsel dat onder bijvoorbeeld een machinefundatie wordt geklopt. In het spraakgebruik (en door producenten) wordt de term ondersabelen*) en ondersabelingsmortel ook gekoppeld aan vloeibare mortels. Feitelijk is dan sprake van ondergieten. Veel van deze mortels bevatten (hulp)stoffen die in de plastische fase enige zwelling leveren ter compensatie van de zeer geringe, maar niet te vermijden, verhardingskrimp.

*) Naast ondersabelen worden ook wel de termen onderkouwen, aankauwenondergrouten en onderkloppen gebruikt.

Normen/aanbevelingen/literatuur

Geplaatst op di. 25 jan. 2022Laatst aangepast op vrij. 5 aug. 2022